Czyszczenie maszyn produkcyjnych to jeden z istotniejszych elementów utrzymania ruchu w zakładach przemysłowych. Wbrew pozorom regularne usuwanie zabrudzeń gwarantuje nie tylko sprawność i niezawodność urządzeń, ale również bezpieczeństwo pracy, z jednoczesnym utrzymaniem wysokiej jakości wytwarzanych produktów. Jednak tradycyjne metody mycia – wodne lub chemiczne – nie zawsze okazują się możliwe. Woda może bowiem powodować korozję, a agresywna chemia pozostawiać uciążliwe osady. Co więcej, w wielu branżach, zwłaszcza spożywczej, farmaceutycznej lub elektronicznej, nie można dopuścić do bezpośredniego kontaktu urządzeń z wilgocią. W związku z tym coraz większą popularność zyskuje czyszczenie maszyn produkcyjnych suchym lodem. Technologia ta łączy skuteczność z bezpieczeństwem, a także brakiem odpadów. W tym artykule postaramy się przybliżyć naszym czytelnikom, jak przebiega ten proces krok po kroku. Serdecznie zapraszamy do lektury!
Na czym polega czyszczenie suchym lodem?
Suchy lód to zestalony dwutlenek węgla (CO₂) o temperaturze około –78°C. W procesie czyszczenia wykorzystuje się jego granulat, który pod wysokim ciśnieniem kierowany jest na daną powierzchnię. W momencie kontaktu z zabrudzeniem zachodzą trzy zjawiska fizyczne jednocześnie. Po pierwsze, granulki uderzają w powierzchnię z dużą prędkością, odrywając brud dzięki efektowi kinetycznemu. Po drugie, gwałtowne schłodzenie powoduje mikropęknięcia w warstwie zabrudzenia, co stanowi efekt termiczny. Po trzecie, suchy lód przechodzi bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy, zwiększając swoją objętość i dodatkowo odrywając pozostałe zanieczyszczenia z powierzchni – nazywamy to efektem sublimacyjnym. W rezultacie brud zostaje skutecznie usunięty, a sama powierzchnia – nienaruszona. Co więcej, tuż po zakończeniu czyszczenia nie powstają odpady wtórne, ponieważ CO₂ po prostu ulatnia się do atmosfery.
Przygotowanie do mycia maszyn suchym lodem
Zanim przystąpi się do czyszczenia maszyn suchym lodem, należy odpowiednio przygotować zarówno sprzęt, jak i stanowisko pracy. Proces wymaga bowiem wstępnej oceny stanu maszyny, zabezpieczenia wrażliwych jej elementów, a następnie ustawienia właściwych parametrów urządzenia. Pamiętajmy, że odpowiednio przeprowadzone przygotowanie nie tylko zwiększa skuteczność czyszczenia, ale również gwarantuje bezpieczeństwo personelu.
Analiza stanu urządzenia
W pierwszej kolejności technik przeprowadza ocenę zabrudzeń – identyfikuje ich rodzaj (czy są to smary, oleje, pyły czy osady z tworzyw sztucznych), a następnie określa, które elementy maszyny wymagają dodatkowego zabezpieczenia przed czyszczeniem.
Zabezpieczenie maszyny
Po ocenie wstępnej maszyna zostaje odłączona od zasilania, a wrażliwsze jej komponenty, (panele sterowania, czujniki bądź przewody), dodatkowo zabezpieczone przed przypadkowym uszkodzeniem. W razie potrzeby demontuje się również niektóre osłony czy elementy konstrukcyjne.
Dobór parametrów czyszczenia
Kiedy specjalista ustawi odpowiednie ciśnienie robocze, może już dobrać słuszną wielkość granulatu, a także wskazać rodzaj dyszy. Każda powierzchnia wymaga bowiem indywidualnego podejścia – inne parametry stosuje się przy czyszczeniu form wtryskowych, a inne przy liniach pakujących lub urządzeniach ze stali nierdzewnej.
Kwestia bezpieczeństwa i BHP
Należy pamiętać, że czyszczenie maszyn przemysłowych suchym lodem wymaga stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej tj. okularów, rękawic i masek, a w pomieszczeniach musi być zapewniona dobra wentylacja. Co więcej, jeszcze przed rozpoczęciem czyszczenia zawsze sprawdza się poziom CO₂ w otoczeniu.
Etapy mycia maszyn suchym lodem krok po kroku
Czyszczenie maszyn produkcyjnych suchym lodem przebiega etapowo, wymagając zachowania odpowiedniej kolejności działań. Dzięki temu możliwe staje się osiągnięcie maksymalnej skuteczności bez ryzyka uszkodzenia urządzeń. Każdy etap – od przygotowania powierzchni po końcową kontrolę – ma wpływ na jakość czyszczenia oraz bezpieczeństwo dalszej eksploatacji maszyny. Prawidłowe wykonanie wszystkich kroków gwarantuje zatem, że urządzenie zostanie dokładnie oczyszczone, a jego elementy mechaniczne oraz elektryczne pozostaną w nienaruszonym stanie.
1. Etap wstępny – przygotowanie powierzchni
Pracownik usuwa większe resztki brudu, kurz bądź inne luźne elementy, które mogłyby ograniczać skuteczność czyszczenia. Celem jest uzyskanie pełnego dostępu do zabrudzonych powierzchni maszyny.
2. Etap główny – czyszczenie właściwe
Za pomocą specjalnego agregatu do czyszczenia suchym lodem, strumień sprężonego powietrza z granulkami CO₂ kierowany jest na powierzchnię maszyny. Zanieczyszczenia odrywają się wówczas bez uszkadzania materiału. Warto podkreślić, iż ta metoda jest w pełni bezinwazyjna – nie ściera, nie rysuje i nie przewodzi prądu, dlatego nadaje się do czyszczenia elementów metalowych, gumowych, lakierowanych, a także elektrycznych. Co więcej, można w ten sposób czyścić maszyny bez konieczności ich demontażu, co znacznie skraca czas przestoju w produkcji.
3. Etap końcowy – kontrola i uruchomienie maszyny
Tuż po zakończeniu czyszczenia przeprowadza się wizualną kontrolę powierzchni. Jeśli to konieczne, usuwane są pozostałości zabrudzeń mechanicznych. Następnie maszyna zostaje ponownie złożona, uruchomiona testowo i sprawdzana pod kątem poprawnego działania.
Na koniec sporządza się dokumentację – opis zakresu prac z dołączonymi zdjęciami „przed i po” oraz raportem potwierdzającym skuteczność czyszczenia.
Zalety czyszczenia suchym lodem
Mycie maszyn produkcyjnych suchym lodem ma wiele zalet, które sprawiają, że jest to jedna z najefektywniejszych metod utrzymania ich w czystości. Proces nie wymaga użycia wody ani środków chemicznych, dlatego też nie powoduje korozji bądź zanieczyszczeń wtórnych. Co więcej, metoda jest w pełni bezpieczna dla urządzeń – nie wymaga ich demontażu, a także nie przyczynia się do powstawania uszkodzeń powierzchni. Dodatkową korzyść stanowi tu szybkość działania, ponieważ mycie maszyn przemysłowych suchym lodem można wykonywać w krótkich przerwach między cyklami produkcyjnymi, co znacząco ogranicza wszelkie przestoje. Warto również podkreślić aspekt ekologiczny – dwutlenek węgla wykorzystywany w ww. procesie pochodzi z recyklingu przemysłowego, dzięki czemu nie zwiększa emisji gazów cieplarnianych. Granulat suchego lodu dociera również do miejsc trudno dostępnych, w tym szczelin oraz powierzchni o złożonej geometrii.
Przykładowe zastosowania w przemyśle
Czyszczenie suchym lodem znajduje szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu, szczególnie tam, gdzie wymagany jest minimalny wpływ na powierzchnię urządzeń. Przykładowo, w przemyśle spożywczym metoda ta wykorzystywana jest do czyszczenia linii produkcyjnych, przenośników, form do ciasta oraz urządzeń pakujących. W branży farmaceutycznej i kosmetycznej stosuje się ją do mycia maszyn mieszających, napełniających, a także sterylnych urządzeń laboratoryjnych. W przetwórstwie tworzyw sztucznych suchy lód skutecznie usuwa resztki formierskie i osady z form wtryskowych, przywracając ich pełną sprawność. Z kolei w poligrafii ww. metoda umożliwia precyzyjne czyszczenie wałków, głowic drukujących bądź elementów transportowych, bez ryzyka ich uszkodzenia. W motoryzacji natomiast suchy lód doskonale sprawdza się przy czyszczeniu silników, form i linii montażowych.
Bezpieczeństwo procesu a przestrzeganie przepisów BHP
Chociaż metoda czyszczenia suchym lodem jest bezpieczna, to wciąż wymaga ścisłego przestrzegania zasad BHP. Przede wszystkim pamiętajmy, aby podczas pracy zadbać o odpowiednią wentylację pomieszczenia, stosować środki ochrony osobistej, a jednocześnie na bieżąco kontrolować stężenie dwutlenku węgla w powietrzu. Dobrym pomysłem jest powierzenie tego zadania profesjonalistom. Doświadczone firmy, takie jak MJM Suchy Lód, dysponują bowiem nie tylko specjalistycznym sprzętem, ale przede wszystkim wiedzą praktyczną, która gwarantuje pełne powodzenie całego procesu.
Mycie maszyn produkcyjnych suchym lodem to nowoczesna, w pełni skuteczna, a jednocześnie ekologiczna metoda czyszczenia, która z powodzeniem zastępuje tradycyjne techniki wodne lub chemiczne. Nie tylko pozwala utrzymać czystość urządzeń bez ich demontażu, ale także bez ryzyka korozji bądź nadmiernego generowania odpadów. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania wszelkie procesy produkcyjne mogą pozostać utrzymane w ruchu, a sam sprzęt ma szansę zachować pełną sprawność techniczną przez długi czas. Jeżeli zależy Ci na bezpiecznym oraz szybkim wyczyszczeniu maszyn w Twoim zakładzie, polecamy skontaktować się ze specjalistą, który zapewni optymalne parametry czyszczenia, dbając o to, by Twoje urządzenia odzyskały pełną wydajność.